Nhận diện thách thức và hướng đi của ngành lúa gạo vùng ĐBSCL
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ông Lê Minh Hoan, đã chỉ ra rằng ngành lúa gạo ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang phải đối mặt với nhiều thách thức do biến đổi khí hậu và các hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán và lũ lụt. Những điều kiện này không chỉ làm giảm sản lượng thu hoạch mà còn gây khó khăn trong việc bảo quản lúa gạo sau thu hoạch.
Thực tế, thị trường xuất khẩu gạo đang ngày càng trở nên cạnh tranh hơn với sự tham gia mạnh mẽ của các quốc gia xuất khẩu gạo lớn như Thái Lan và Ấn Độ, điều này tạo ra một thách thức lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc duy trì thị phần và nâng cao giá trị xuất khẩu.
Để đối phó với những thách thức này, Bộ NN&PTNT đã phối hợp với Bộ Công thương và các cơ quan liên quan trình Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ xem xét thành lập Hội đồng Lúa gạo quốc gia.
Đây sẽ là cơ quan tham mưu về chiến lược, chính sách và xử lý các vấn đề liên quan đến ngành hàng lúa gạo. Ông Lê Minh Hoan nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng phục vụ thu mua, chế biến và bảo quản lúa gạo.
Xem thêm : Tìm hiểu về thị trường giao ngay - Cách thức hoạt động và các yếu tố ảnh hưởng
Cụ thể, cần nâng cấp hệ thống kho bãi, trang bị thiết bị bảo quản hiện đại, và mở rộng công suất của các nhà máy chế biến. Đồng thời, việc mở rộng thị trường xuất khẩu và quảng bá thương hiệu gạo Việt Nam đến các thị trường mới như châu Phi, Trung Đông, và châu Âu cũng cần được đẩy mạnh.
Ông Hoan cũng cho rằng, ngành lúa gạo cần nâng cao hiệu quả hợp tác, đặc biệt là giữa nông dân và doanh nghiệp, để đảm bảo đầu ra ổn định cho sản phẩm.
Cần hoàn thiện chính sách và hỗ trợ kỹ thuật để bảo vệ lợi ích của người nông dân và cải cách thủ tục hành chính nhằm rút ngắn thời gian xử lý các dự án liên quan đến chế biến và bảo quản lúa gạo. Đề án 1 triệu héc-ta lúa chất lượng cao tại vùng ĐBSCL, theo ông Hoan, là một sáng kiến quan trọng và khả thi, được Chính phủ kỳ vọng cao.
Bộ NN&PTNT đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 10/CT-TTg về việc đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu lúa gạo bền vững, minh bạch và hiệu quả. Năm 2023, sản lượng lúa đạt 43,5 triệu tấn, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu gần 8,3 triệu tấn với giá trị đạt khoảng 4,8 tỷ USD. Các doanh nghiệp chế biến gạo đã tích cực mở rộng thị trường và ký kết nhiều hợp đồng xuất khẩu mới.
Việc đầu tư vào hệ thống kho bãi bảo quản hiện đại và nâng cấp các nhà máy chế biến đã giúp nâng cao khả năng bảo quản và chế biến gạo, đảm bảo chất lượng sản phẩm cho cả thị trường nội địa và xuất khẩu.
Quản lý thu mua và chế biến lúa gạo đã góp phần quan trọng vào việc ổn định giá cả trên thị trường trong nước. Các biện pháp điều tiết và hỗ trợ nông dân đã giúp hạn chế tình trạng ép giá, đảm bảo thu nhập ổn định cho người trồng lúa. Sự ổn định về giá cả cũng giúp doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu dễ dàng hoạch định kế hoạch sản xuất và kinh doanh.
Chính sách quản lý và điều phối từ Trung ương đến địa phương đã chú trọng đến việc cân bằng lợi ích giữa người trồng lúa, doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu gạo. Các chính sách hỗ trợ và khuyến khích sản xuất đã giúp người trồng lúa duy trì năng suất cao và đảm bảo đầu ra ổn định.
Đồng thời, doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cũng được hưởng lợi từ sự hỗ trợ về hạ tầng, chính sách ưu đãi thuế và tín dụng, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Để phát triển bền vững, hiệu quả và thích ứng với biến đổi khí hậu, Bộ đã trình cấp có thẩm quyền ban hành Quyết định số 1490/QĐ-TTg về Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030.
Xem thêm : Hàng hóa phái sinh là gì? Tìm hiểu cách đầu tư hàng hóa sinh lời